Τα λόγια και οι πράξεις της κυβέρνησης του Ηνωμένου Βασιλείου δεν έχουν ακόμη συγχρονιστεί. Αυτή είναι μια συνταγή για μπελάδες.

Associate Fellow, Πρόγραμμα Ρωσίας και Ευρασίας, Chatham House

Ο Union Jack που πετά έξω από την πρεσβεία του Ηνωμένου Βασιλείου στη Μόσχα στις 6 Μαρτίου 2018. Φωτογραφία: Mladen Antonov/AFP/Getty Images.

  • Η επίθεση με νευρικό παράγοντα στον Σεργκέι και τη Γιούλια Σκριπάλ στο Σάλσμπερι στις 4 Μαρτίου 2018 δεν ήταν απλώς μια αυθάδη παραβίαση της κυριαρχίας του Ηνωμένου Βασιλείου. Ήταν επίσης μια αποτυχία της πολιτικής του Ηνωμένου Βασιλείου. Μετά τη δολοφονία του Aleksandr Litvinenko το 2006, η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου απέτυχε να αποτρέψει άλλη μια απειλητική για τη ζωή επίθεση σε Βρετανό υπήκοο από όργανα του ρωσικού κράτους. Οι Ρώσοι υπεύθυνοι λήψης αποφάσεων θεώρησαν ότι το Ηνωμένο Βασίλειο δεν είχε σκοπό και αποφασιστικότητα επειδή η σταθερή ρητορική του δεν αντιστοιχούσε στις ενέργειές του.
  • Η απάντηση του Ηνωμένου Βασιλείου στην επίθεση στο Σάλσμπερι ήταν πολύ ισχυρότερη. Έχει λάβει ισχυρά πολιτικά, διπλωματικά μέτρα και μέτρα επιβολής του νόμου, σε συντονισμό με διεθνείς εταίρους. Ωστόσο, αυτό εξακολουθεί να είναι ουσιαστικά μια πιο αυστηρή εκδοχή αυτού που προσπάθησε μετά τη δολοφονία του Λιτβινένκο – σε γενικές γραμμές «αποτροπή μέσω άρνησης» (καθιστώντας δυσκολότερο για τη Ρωσία να διεξάγει μελλοντικές εχθρικές επιθέσεις σε βρετανικό έδαφος). Άλλες πτυχές της πολιτικής του Ηνωμένου Βασιλείου μετά το Σάλσμπερι έναντι της Ρωσίας φαίνονται ακαθόριστες.
  • Κατά συνέπεια, υπάρχει ο κίνδυνος οι ενέργειες του ΗΒ να θεωρηθούν εκ νέου ότι δεν ευθυγραμμίζονται με τη ρητορική του και έτσι να αποδειχθούν αναποτελεσματικές ως αποτρεπτικό. Το ΗΒ θα πρέπει να κλείσει το χάσμα κάνοντας σθεναρή και ευφάνταστη χρήση χρηματοπιστωτικών και εποπτικών μέσων προκειμένου να αποθαρρύνει μελλοντικές απαράδεκτες δραστηριότητες επιβάλλοντας ένα υλικό κόστος στη Ρωσία – π.χ. «αποτροπή μέσω τιμωρίας».
  • Η κυβέρνηση θα πρέπει να τονίσει ότι, μόλις το Ηνωμένο Βασίλειο αποχωρήσει από την ΕΕ, θα εξετάσει σοβαρά τη χρήση του νόμου κυρώσεων και καταπολέμησης της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες του 2018 κατά της Ρωσίας (ή οποιουδήποτε άλλου κράτους) εάν επιτεθεί σε Βρετανούς πολίτες στο μέλλον. Εάν όντως χρησιμοποιούσε αυτή τη νομοθεσία, το Ηνωμένο Βασίλειο θα πρέπει να παροτρύνει τους εταίρους του να υιοθετήσουν παρόμοια μέτρα – η πολυμερής δράση θα είχε μεγαλύτερο αντίκτυπο από τη μονομερή δράση – αλλά θα πρέπει να είναι έτοιμο να ενεργήσει χωρίς την ΕΕ εάν χρειαστεί.
  • Εν τω μεταξύ, το Ηνωμένο Βασίλειο θα πρέπει να διπλασιάσει τις προσπάθειές του για να καταστήσει αποτελεσματικότερη την εποπτεία του χρηματοπιστωτικού του τομέα και των συναφών βιομηχανιών. Εκτός από την προσθήκη στο κόστος που επιβαρύνει την ελίτ της ηγεσίας της Ρωσίας, αυτό θα ενίσχυε την ανθεκτικότητα των θεσμών του Ηνωμένου Βασιλείου έναντι των καταστροφικών επιπτώσεων των παράνομων εισροών κεφαλαίων. Θα μείωνε επίσης τη βλάβη της φήμης που προκύπτει από μια εποπτική απόδοση που αφήνει το Ηνωμένο Βασίλειο ανοιχτό σε επιζήμιες κατηγορίες διπλών σταθμών και υπονομεύει την επιρροή του στο εξωτερικό.
  • Σε αντίθεση με το καθήκον του Ηνωμένου Βασιλείου να προστατεύει τις ζωές των πολιτών του, τα ενδεχόμενα οικονομικού κόστους είναι δευτερεύουσας σημασίας. Όργανα του ρωσικού κράτους έχουν δολοφονήσει και απόπειρα δολοφονίας Βρετανών πολιτών. Προτεραιότητα πρέπει να είναι η ελαχιστοποίηση του κινδύνου να το κάνουν ξανά.
  • Αυτή η προσέγγιση είναι λιγότερο διφορούμενη από ό,τι φαίνεται να είναι η τρέχουσα πολιτική της κυβέρνησης του Ηνωμένου Βασιλείου έναντι της Ρωσίας. Έχει τις ρίζες του στην κρίση ότι το Ηνωμένο Βασίλειο θα αποτρέψει με μεγαλύτερη αξιοπιστία περαιτέρω επιθέσεις κατά των πολιτών του, θέτοντας τα χρηματοοικονομικά και εποπτικά μέσα στο επίκεντρο της πολιτικής του για τη Ρωσία. Και αναγνωρίζει ότι δεν μπορεί να θεωρηθεί το ρωσικό κράτος ως γεωπολιτικό πρόβλημα και άμεση απειλή για ορισμένους υπηκόους του Ηνωμένου Βασιλείου, ενώ παράλληλα διευκολύνει ενεργά τον εμπλουτισμό ορισμένων από τις ελίτ αυτού του κράτους.