Για να μην νικήσει τους θάμνους, ο Michel Barnier θα πρέπει να διαδεχθεί τον Jean-Claude Juncker. Όχι μόνο επειδή ο χειρισμός της διαδικασίας του Brexit έχει διευρύνει το ανάστημά του, αλλά για πολλούς άλλους πειστικούς λόγους.
Αρχικά, δεν υπάρχει κανείς άλλος. Ούτε η Ιταλία ούτε η Ισπανία έχουν αξιόπιστο υποψήφιο για συμμετοχή, και η Γερμανία δεν θα το κάνει. Πράγματι, δεν έχει συμβεί από τον εντυπωσιακό Walter Hallstein, ο οποίος πριν από έξι δεκαετίες ήταν ο πρώτος πρόεδρος της Επιτροπής.
Όσον αφορά τους υψηλά προσόντα ελπιδοφόρους από μικρότερες χώρες, η διάθεση φαίνεται να είναι ότι η έλλειψη διεθνούς επιρροής που ενσωματώνουν είναι ένα σημαντικό μειονέκτημα, όπως φαίνεται από τις πρόσφατες θητείες ενός Πορτογάλου και τουλάχιστον τριών Λουξεμβουργιανών. Όχι, η συναίνεση φαίνεται να είναι ότι ήρθε η ώρα για κάποιον από μια μεγάλη χώρα που θα δώσει την πλήρη στήριξή του σε έναν μεταρρυθμιστή.
Με λίγα λόγια, πρέπει να είναι Γάλλος. Ο Michel Barnier δεν έχει ακόμη δηλώσει την υποψηφιότητά του, ούτε καν εντάχθηκε στις τάξεις του La République en Marche! Αλλά είναι ο μόνος αξιόπιστος υποψήφιος που έχει στη διάθεσή του ο μεταρρυθμιστής πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν.
Ο Barnier έχει, επιπλέον, ιδιαίτερα καλά προσόντα για τη δουλειά. Υπήρξε δύο φορές μέλος της Γαλλίας στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και σχεδόν πριν από είκοσι χρόνια έπαιξε έναν χαμηλών τόνων αλλά σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση του σχεδίου της Ευρωπαϊκής Συνέλευσης για τη μεταρρύθμιση της ΕΕ. Αυτό το εγχείρημα ξεπέρασε τον εαυτό του επειδή το «Ευρωπαϊκό Σύνταγμά» του εμποδίστηκε από τα δημοψηφίσματα στη Γαλλία και τις Κάτω Χώρες. Δεν υπάρχει καμία ευθύνη για αυτό που συνδέεται με τον Barnier.
Η θητεία του ως επίτροπος τον έχει δει να χειρίζεται την περιφερειακή ανάπτυξη και πτυχές της ενιαίας αγοράς που εκτείνονται από τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες έως τη συνεργασία σε αμυντικές τεχνολογίες. Γνωρίζει την επιτροπή εκ των έσω και χρειάζεται ελάχιστες συμβουλές για τις αδυναμίες και τις ανωμαλίες που πρέπει να μεταρρυθμιστούν.
Το κύριο πλεονέκτημα του Μπαρνιέ, φυσικά, είναι το υψηλό προφίλ που έχει κερδίσει ως διαπραγματευτής της Επιτροπής για το Brexit. Κάποιοι στο Ηνωμένο Βασίλειο -και όχι μόνο ένθερμοι υπέρμαχοι του Brexit- τον κατηγόρησαν για υπεροπτική αλαζονεία. Αυτή δεν είναι η εικόνα του αλλού στην Ευρώπη. Αντίθετα, φαίνεται να θεωρείται πρότυπο υπομονής που υπερασπίζεται σθεναρά τα γενικά συμφέροντα της ΕΕ και επιβάλλει τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις όλων των κρατών μελών από τη Συνθήκη.
Πολλά θα μπορούσαν να συμβούν μέσα στους επόμενους δώδεκα μήνες για να εκτροχιάσουν τις πιθανότητες της Επιτροπής του Barnier. Όπως θα μπορούσαν να το θέσουν οι Βρετανοί συνομιλητές του, εκμεταλλευόμενοι τα ολοένα και πιο άπταιστα αγγλικά του, «υπάρχει πολλά slip twixt the cup and lip». Η ενδιάμεση περίοδος θα μπορούσε, ωστόσο, να αξιοποιηθεί καλά εάν ο Barnier εκμεταλλευόταν τη δική του δημοσιογραφική αξία για να προωθήσει τη συζήτηση για μεταρρυθμιστικές ιδέες.
Οι καθαρολόγοι μπορεί να υποστηρίξουν ότι ο Michel Barnier έχει ήδη γεμάτα τα χέρια του με το Brexit και δεν πρέπει να αποσπάται η προσοχή του. Μάλλον θα έλεγαν, επίσης, ότι είναι ακατάλληλο να πηδάς το όπλο κάνοντας εκστρατεία τόσο νωρίς. Κανένα από τα δύο δεν είναι πολύ πειστικό, ενώ υπάρχει μια πειστική περίπτωση για την ένεση νέας ενέργειας στη συζήτηση για την πολιτική της ΕΕ.
Ο Μπαρνιέ θα μπορούσε να ενισχύσει περαιτέρω την υποψηφιότητά του επιλέγοντας έναν υποψήφιο σύντροφό του, ο οποίος θα ήταν το Νο 2 του. Η προφανής λίστα αποτελείται από τους Margrethe Vestager, Jyrki Katainen, Cecilia Malmström και Frans Timmermans. Όλοι τους είναι εξαιρετικά ικανοί, αλλά από μικρότερες χώρες και μειονεκτούντες από εξασθενημένες πολιτικές θέσεις στο εσωτερικό.
Η συζήτηση για τον διάδοχο του Jean-Claude Juncker έχει επικεντρωθεί μέχρι στιγμής κυρίως στο θεσμικό ερώτημα εάν η Κορυφαίοι υποψήφιοι θα πρέπει να συνεχίσει να χρησιμοποιείται, συνδέοντας έτσι τον επιτυχόντα υποψήφιο με το αποτέλεσμα των ευρωπαϊκών εκλογών. Δεν είναι τόσο δημοκρατικό όσο ακούγεται, φυσικά, αλλά δεδομένων των κακοτυχιών των Σοσιαλδημοκρατών σε όλη την Ευρώπη, ο Μπαρνιέ ως κεντροδεξιός υποψήφιος πιθανώς θα ωφεληθεί από αυτό το σύστημα.
Πολύ πιο σημαντικό, ωστόσο, θα ήταν η επιτυχημένη χρήση των ενδιάμεσων μηνών πριν από τα μέσα του 2019 για να καθορίσει πολιτικές προθέσεις ικανές να αρπάξουν τη φαντασία. Η ΕΕ έχει ηρεμήσει στη λήθη και χρειάζεται ένα αναζωογονητικό αεράκι νέων ιδεών και έναν περιπετειώδη καπετάνιο στο τιμόνι της Επιτροπής.